اجتماعی

سوال : چه كنيم تا به گناه آلوده نشويم؟

پاسخ
پاسخ: مقدمه‏ اينكه انسان در صدد تهذيب نفس و كسب كمالات انساني باشد و براي موفقيت در اين راه درخواست كمك كند جاي تبريك دارد! چرا كه در اصطلاح اين مرحله را مرحله‏ي طلب مي‏نامند و تا اين «خواست» و «طلب» وجود نداشته باشد در كسب فضائل انساني توفيقي حاصل نمي‏شود. اينك پاسخ: آنچه از آيات و روايات بر مي‏آيد اين است كه سر منشأ گناهان «غفلت» مي‏باشد. از اين رو برخي بزرگان اولين منزل و اولين گام در تهذيب نفس را «يقظه» يعني بيداري از خواب غفلت مي‏دانند. دومين گام و منزل، تفكر مي‏باشد. آري بعد از بيداري نوبت به تفكر مي‏رسد نياز است بوسيله تفكر زنگار غفلت را از آيينه دل زدود تا حقايق در آن تجلي كند. هشدارهاي قرآن با عبارت‏هاي «افلا تعقلون» آيا انديشه نمي‏كنيد و «افلا تذكرون» آيا متذكر نمي‏شويد و «افلا تتفكرون» آيا تفكر نمي‏كنيد و مانند آن؛ فريادهايي است كه قرآن مي‏زند تا از خواب سنگين غفلت بيدار شويم و آماده‏ي حركت به سوي مقصد شويم. ممكن است سوال شود تفكر در مورد چي؟! تفكر در مورد اين كه چي بنا بود بشويم و چي شديم. مگر نه اين كه انسان خليفة اللَّه است و استعدادهاي زيادي دارد كه بايد به شكوفايي برساند و انسان اشرف مخلوقات است، «أَرَضِيتُمْ بِالْحَيَاةِ الدُّنْيَا» آيا به همين لذت زودگذر دنيا راضي شديد؟! تفكر در مورد اين كه خداوند شاهد اعمال و رفتار ماست. مگر نه اينكه اگر بچه‏ي كوچكي در اطاق باشد، «دست از پا خطا نمي‏كنيم» چطور از بچه حيا مي‏كنيم ولي از خدا خير! تفكر در مورد اين كه گناه با جسم و روح ما چه مي‏كند! تفكر در مورد اين كه گناه با دنيا و آخرت ما چه مي‏كند! مگر خداوند نفرمود كه عاقبت گناهكاران جهنم عذاب آلود است! و هر كه گناه بكند در اين دنيا زندگي او سخت مي‏شود! مگر اهلبيت به ما گوشزد نكردند كه: گناه رزق و روزي را دفع مي‏كند. گناه بلا را نازل مي‏كند. گناه نعمت‏ها را تغيير مي‏دهد و مي‏گيرد. گناه مانع استجابت دعا مي‏شود. و بالاخره اين كه استمرار گناه باعث تكذيب خداوند مي‏شود. و از طرفي‏ تفكر در عظمت خداوند! تفكر در نعمت هايي كه خداوند به ما داده! تفكر در اعمال و رفتار ما در قبال آن همه لطف خدا! و... به نظر مي‏رسد تفكر در اين امور انسان را از خواب غفلت بيدار مي‏كند، تا نوبت گام بعدي شود. سومين گام و منزل، منزل اراده و عزم راسخ است. آري بعد از بيداريِ جديدِ حاصل از تفكر، انسان از گذشته‏ي خود پشيمان مي‏شود و رو به توبه و انابه مي‏آورد اينجاست كه به اراده‏ي محكم، بر ترك گناه و جبران گذشته نياز دارد. كه به طور طبيعي اين انقلاب دروني و اراده محكم، نياز به محرك دارد. كه محرك دروني تفكر بود و محرك بيروني نيز مي‏تواند آيات قرآن و روايات اهل بيت باشد. چرا كه از آيات قرآن بر مي‏آيد كه: تدبر در قرآن قفل دل را باز مي‏كند و روايات اهلبيت هم باعث حيات دل مي‏شوند. و شركت در مجالس اهلبيت و شنيدن موعظه محرك خوبي براي ادامه راه مي‏باشد. چرا كه گفته شده در اين راه براي دل‏هاي آماده موعظه، معجزه مي‏كند. تذكرات: اينك نظر شما را به نكات ديگري در اين باره به اختصار جلب مي‏كنيم: 1. بديهي است كه به موازات مراحل قبلي، مواظبت بر انجام واجبات بويژه نمازهاي واجب ضروري مي‏باشد. چرا كه؛ «إِنَّ الصَّلاَةَ تَنْهَي‏ عَنِ الْفَحْشَاءِ وَالْمُنكَرِ» 2. درخواست از خدا و اميد به رحمت خداوند چرا كه يأس از رحمت او، خود از گناهان كبيره مي‏باشد. 3. توسل به اهلبيت و درخواست كمك و ياري از آن بزرگواران براي موفقيت در اين راه. (چرا كه آنها واسطه‏ي فيض و رحمت الهي بر بندگان هستند). 4. ارتباط با علما و شركت در مجالس آنها. 5. مطالعه زندگي نامه علما و اولياي خدا. 6. پرهيز از پرخوري و پرخوابي. 7. لحظات خلوت خود را با مطالعه‏ي كتاب و كار و فعاليت ورزشي غني سازي كنيم. معرفي كتاب: براي مطالعه‏ي بيشتر در اين زمينه رجوع فرماييد به: 1. اخلاق در قرآن آيت اللَّه مكارم شيرازي‏ 2. قلب سليم شهيد دستغيب‏ 3. تهذيب نفس آيت اللَّه اميني‏ 4. گناهان كبيره شهيد دستغيب‏ 5. گناه‏شناسي محمد محمدي اشتهاردي‏ :